جداسازی جذب ذاتی و جذب حاصل از پراکنش در منطقه شمالغرب ایران
عنوان دوره: هجدهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران
کد مقاله : 1369-NIGS
نویسندگان
چکیده
در این مطالعه از تعداد بیش 100،000 نگاشتلرزهای با نسبت سیگنال به نوفه مناسب در بازه زمانی سال 2006 تا سال 2014، ثبت شده در شبکه مرکز لرزهنگاری کشوری و شبکه ملی لرزهنگاری باندپهن ایران استفاده شده است که این حجم فراوان داده و چگالی مسیر زیاد امکان تخمین ضریبکیفیت با دقت بالا را فراهم میکند.
رابطههای بستگی بسامدی ضرایب کیفیت برآورد شده نشان دهنده فعال بودن نواحی یاد شده از نظر لرزهزمینساختی، لرزهخیزی، گرم بودن پوسته و وجود شکستگیها از نظر زمینساختی میباشد. همچنین به دلیل بههمریختگی پوسته و وجود گسلهای فراوان از نظر زمینساختی منطقه فعال لرزهای به حساب میآیند و به دنبال آن میزان ضریبکیفیت امواج حاصل از زمینارزه مقدار کمتری خواهد داشت، همچنین وابستگی بسامدی آن نیز افزایش مییابد. نمودار جذب ذاتی و جذب امواج دنبالهای در اطراف گسل شمال تبریز نسبت به کل منطقه شمال-غرب و همچنین نسبت به شهر تبریز به هم نزدیکتر هستند که این موضوع نشان از جذب شدید موج حاصل از زمینلرزه در اطراف این پهنه گسلی دارد. به همین ترتیب این نمودارها برای شهرتبریز از منطقه شمال غرب ایران به هم نزدیکتر هستند که بیانگر غلبه جذب ذاتی بر جذب پراکنش دارد. این نتایج با توجه به نزدیکی آتشفشان سهند و وجود پهنههای گسلی فراوان از جمله سیستم گسلی شمال تبریز به این شهر بزرگ توجیه پذیر است.
رابطههای بستگی بسامدی ضرایب کیفیت برآورد شده نشان دهنده فعال بودن نواحی یاد شده از نظر لرزهزمینساختی، لرزهخیزی، گرم بودن پوسته و وجود شکستگیها از نظر زمینساختی میباشد. همچنین به دلیل بههمریختگی پوسته و وجود گسلهای فراوان از نظر زمینساختی منطقه فعال لرزهای به حساب میآیند و به دنبال آن میزان ضریبکیفیت امواج حاصل از زمینارزه مقدار کمتری خواهد داشت، همچنین وابستگی بسامدی آن نیز افزایش مییابد. نمودار جذب ذاتی و جذب امواج دنبالهای در اطراف گسل شمال تبریز نسبت به کل منطقه شمال-غرب و همچنین نسبت به شهر تبریز به هم نزدیکتر هستند که این موضوع نشان از جذب شدید موج حاصل از زمینلرزه در اطراف این پهنه گسلی دارد. به همین ترتیب این نمودارها برای شهرتبریز از منطقه شمال غرب ایران به هم نزدیکتر هستند که بیانگر غلبه جذب ذاتی بر جذب پراکنش دارد. این نتایج با توجه به نزدیکی آتشفشان سهند و وجود پهنههای گسلی فراوان از جمله سیستم گسلی شمال تبریز به این شهر بزرگ توجیه پذیر است.
کلیدواژه ها
Title
Separating of Intrinsic and Scattering Attenuation in North-West of
Authors
Abstract
In this study, we have used local earthquake recorded by sixteen stations to separate intrinsic and scattering attenuation in North-West of Iranian pleateau. Intrinsic and scattering attenuation can be applied as useful tools to study the geodynamic and tectonic characteristics of a region. They also represent thermal, compositional and deformational characteristics of the crust and upper mantle. The wave attenuation (inverse of coda quality factor) has strong correlation with seismicity and heterogeneity of medium and is regularly used in the study of tectonically active regions of the world. Single backscattering and coda normalized methods are used to estimate the coda Q (Qc) and Qs respectively, using 14,969 earthquakes which are recorded digitally by sixteen permanent stations. We considered data with sampling rate of 50 Hz, epicentral distance less than 200 km and focal depth less than 20 km. In the next step, and using wenerberg approach, we separate intrinsic and scattering attenuation using coda and shear wave attenuation values. Due to low values of Quality factor and thus high attenuation values of body and shear waves in North West part of Iran, amplitude of the propagated waves are decreased severely in the interested area when this waves passes through it. The attenuation effect of seismic waves reduces the damages caused by earthquakes at appropriate distances of faults at the time of earthquake occurance.
Keywords
Coda waves, Compressive and shear waves, quality factor, attenuation